توضیحات بیشتر
لواشک یک خوراکی ایرانی و با مزه ترش و شور است که از شیرهٔ غلیظشده و قوامآمدهٔ میوههایی همچون آلوچه، زردآلو ،آلو، سیب، قیسی، کیوی و امثال آن تهیه میشود و همچون لواش آن را پهن و نازک میکنند تا خشک شود.
لواشک در واقع نوعی عصارهٔ گرفتهشده از میوهها است که متخصصان تغذیه به آن «اکستراکت[کنسانتره]» میگویند و در زبان عربی موسوم به «قمر الدین» است و با خشک کردن به دست میآید. خشک کردن از سادهترین و متداولترین روشهای نگهداری مواد غذایی است که عمری به اندازهٔ تمدن بشر دارد و امروزه در کشورهای مختلف به شکلهای گوناگون از روشهای سنتی تا الگوهای صنعتی برای خشک کردن بکار میرود. امروزه با توجه به توسعه صنایع غذایی روشهای تهیه لواشک هم تحول یافته و نمونههای نوین این محصول با نظارت بهداشتی به بازار عرضه میشود.
شهرستان مرند و شبستر در استان آذربایجان شرقی قطب تولید این محصول در ایران هستند که سالهاست تولیدات خود را در بازارهای داخلی و کشورهای اروپایی عرضه میکنند.
بررسی نام انواع لواشک
از کودکی تا به امروز نام انواع لواشک را بارها شنیدهایم. حتی فکر کردن به این خوراکی خوشمزه هم باعث میشود به هوس بیفتیم. لواشک، یک خوراک سنتی و قدیمی ایرانی است که با ترکیب کردن میوههای مختلف به صورت پخته و از صافی گذشته، تهیه میشود. در گذشتهای نه چندان دور، همه مادربزرگها با کمک میوههای تابستانی لذیذ مانند آلو، زردآلو و غیره یا میوههای دیگری مانند انار و سیب، لواشک میپختند، روی سینیهای بزرگ صاف کرده و آن را در معرض آفتاب میگذاشتند.
در زندگی سریع و بدون وقت امروز، دیگر کم پیش میآید که افراد بتوانند زمان خود را صرف پختن انواع لواشک خانگی کنند. به همین جهت بود که لواشک، پس از صنعتی شدن هر خوارکی دیگری، به انواع شرکتی و صنعتی تبدیل شد و نام انواع لواشک به گونههای مختلف، بار دیگر وارد سبد خرید ما ایرانیها گردید. در این مقاله قصد داریم به طور کامل در مورد این خوراکی لذیذ صحبت کرده و به معرفی نام انواع لواشک بپردازیم. با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.
نام انواع لواشک
نام انواع لواشک میتواند یک لیست بیانتها و بلند و بالا باشد. چرا که این خوراکی را میتوان با هر میوهای که تصورش را بکنید، درست کرد. نام انواع لواشک ترکیبی نیز بسیار در میان همه علاقهمندان لواشک، پرطرفدار است. به عنوان مثال انواع لواشک ترکیبی: آلوی زرد، آلوی سیاه و آلبالو، میتواند یک طعم شگفت انگیز خلق کند. اما مقصود ما در این مقاله، بررسی نام انواع لواشک از لحاظ طرز تهیه و نحوه استفاده آن است. نام انواع لواشک به سه دو دسته کلی:
- انواع لواشک خانگی
- انواع لواشک شرکتی و صنعتی
تقسیم بندی میشود. خود لواشکهای شرکتی و صنعتی به دو دسته:
- انواع لواشک شرکتی پذیرایی
- انواع لواشک شرکتی برگهای
تقسیم خواهند شد. حال به بررسی تمام ویژگیها و خواص نام انواع لواشک ذکر شده خواهیم پرداخت.
لواشک خانگی
نام انواع لواشک خانگی، همان لواشک مادربزرگها است که در خانه و روی مجمعهای بزرگ در برابر نور مستقیم آفتاب تولید میشود. این نکته را هرگز فراموش نکنید که امروزه بسیاری از فروشندگان سودجو برای آنکه بتوانند لواشکهای خود را بسیار گرانتر بفروشند، نام انواع لواشک خانگی را بر روی آن میگذارند. توجه داشته باشید که انواع لواشکی که به اسم لواشک خانگی به فروش میرسند، تحت نظارت سازمان بهداشت نبوده و میتوانند برای سلامت شما، خطرناک باشند.
لواشک شرکتی
نام انواع لواشک شرکتی و صنعتی را در چند سال اخیر، بسیار میشنویم. لواشکهای صنعتی، بدون دخالت دست، توسط دستگاهها و طبق نظارت سازمان استاندارد و بهداشت، تولید و توزیع میشوند. به همین جهت است که بسیار بهداشتیتر بوده و در نتیجه، تضمین کننده سلامت شما باشند.
نام انواع لواشک شرکتی
همانطور که پیشتر توضیح دادیم، نام انواع لواشک شرکتی، در دو دسته:
- لواشک برگه ای
- لواشک پذیرایی
تقسیم بندی میشود. لواشکهای برگهای که شکلی شبیه به انواع لواشک خانگی دارند و درون ورقههای پلاستیکی قرار میگیرند و انواع لواشک پذیرایی، همان لواشکهایی هستند که درست همانند شکلات، برای پذیرایی از میهمانان، قابل ارائه هستند. این لواشکها، بسیار بهداشتیتر از دیگر انواع لواشک هستند.
خواص لواشک که نمیدانستید!
اگر میخواهید خواص لواشک را بدانید، بهتر است بررسی کنید که نام انواع لواشک استفاده شده در تولید آن چیست. به بیان دیگر، خواص لواشک بستگی به میوهای است که از آن تولید میشود. لواشک میتواند حاوی تمامی خواص میوه مورد استفاده در تولید آن باشد. البته به غیر از انواع ویتامینهای محلول در آب، مانند ویتامین C، که با از بین رفتن آب در لواشک، از بین خواهند رفت.
لواشک دارای ویتامینهای A و B و مواد معدنی (مخصوصا پتاسیم و کلسیم) میباشد که به دلیل کالری پایین آن، به عنوان یک میانوعده مناسب میباشد و مصرف آن چاقی را به دنبال ندارد.
ب لواشک از جمله فرآوردههایی است که مورد علاقه همه افراد به ویژه کودکان میباشد. با توجه به ماده اولیه لواشک که شامل انواع میوهها است بنابراین تا حدی فواید میوه را دارا بوده و به مصرف سایر تنقلات (مثل چیپس و پفک) ارجح میباشد. با مصرف لواشکهای بستهبندی شده که با مجوزهای بهداشتی تولید میشوند، نگرانی آلودگی آنها نیز برطرف میگردد. این مقاله به اختصار ویژگیها و خواص غذایی لواشک را بیان میکند.
خواص غذایی لواشک
غیر از نمک که برای جلوگیری از فاسد شدن انواع لواشک صنعتی افزوده میگردد و از معایب این ماده غذایی محسوب میشود، ولی ریزمغذیهای مفید و برخی ویتامینها به میزان خوبی در لواشک وجود دارند. لواشک دارای ویتامینهای A و B و مواد معدنی (مخصوصا پتاسیم و کلسیم) میباشد که به دلیل کالری پایین آن، به عنوان یک میانوعده مناسب میباشد و مصرف آن چاقی را به دنبال ندارد.
خواص لواشک را باید با توجه به میوه اولیه آن شناخت. مثلا لواشک آلو برای درمان یبوست مفید است و لواشک سیب اثر عکس دارد. یا لواشک زغالاخته نیز با توجه به مواد ضدمیکروبی خود میتواند در پیشگیری از عفونتهای ادراری در خانمها مفید واقع شود. در ادامه برخی از اثرات گزارش شده برای بعضی از لواشکها بیان میشود:
لواشک لیمو
دارای خواص اسیدی ضدعفونیکننده قوی است که برای دفع سنگ کلیه، آلرژی و لاغری موثر میباشد. همچنین به واسطه ترکیبات آنتیاکسیدان، خاصیت ضدسرطانی دارد.
لواشک انار
در کنترل اوره وکلسترول و دفع سموم و تعدیل مایعات بدن بسیار مفید است.
لواشک زرشک
جهت پایین آمدن تب، کنترل فشارخون و ضربان قلب، تسکین دردهای روماتیسمی و مفصلی موثر است.
لواشک آلو
ضدباکتری و ویروس، ایجادکننده تحریکات در روده و موثر در تنظیم کار دستگاه گوارش. این لواشک برای افرادی که ناراحتی معده و کم خونی دارند مفید است و برای سنین مختلف توصیه میشود.
لواشک زغال اخته
در کاهش خطر بروز عفونتهای مجاری ادراری و رفع بیخوابی موثر است.
ترکیبات لواشک
در جدول زیر ترکیبات 2 نوع لواشک (در 100 گرم) گزارش شده است:
نوع ترکیبات لواشک لیمو لواشک زرشک
فروکتوز (گرم) 2/16 24
فیبر خام (گرم) 5/2 193/0
سدیم (میلیگرم) 6/2 —-
آهن (میلیگرم) 3/43 45/13
انرژی (کیلوکالری) 8/352 54/233
ویژگیهای لواشک
ویژگیهای فیزیکی لواشک
لواشک باید بدون آفت زنده (مانند شش پایان، کنهها وکپکها) باشد.
ضخامت ورقه لواشک نباید از یک میلیمتر کمتر و از 5 میلیمتر بیشتر باشد و حتیالامکان یکنواخت باشد.
لواشک باید به رنگ طبیعی میوههای به کار رفته در تهیه آن و یا کمی تیرهتر باشد.
لواشک باید دارای بو و مزه طبیعی میوه به کار رفته در تهیه آن بوده و بو و مزه بیگانه مانند ترشیدگی، سوختگی یا کپکزدگی نداشته باشد.
مواد خارجی دیدنی (تکههای پوست، هسته، دانه و دم میوه، برگ، خاک و شن، کاه و…) در لواشک نباید وجود داشته باشد.
ویژگیهای شیمیایی لواشک
حداکثر رطوبت لواشک 15 درصد، حداکثر خاکستر کل 5/4 درصد (برای لواشک زردآلو تا 5 درصد و برای لواشک آلو تا 7 درصد)، حداکثر خاکستر نامحلول در اسید 1/0درصد، حداکثر اسیدیته کل لواشک بر حسب اسید سیتریک 7 درصد (برای میوههای ترش مانند زرشک، غوره، انار، آلو و زغالاخته تا 10 درصد) و میزان PH باید بین 5/4 – 5/2 باشد.
باقیمانده دود گوگرد (انیدرید سولفورو) در لواشک تهیه شده از میوههای خشک که در فرآیند آنها از دود گوگرد بهرهگیری شده (مانند زردآلو) نباید از 200 بخش در میلیون (ppm) بیشتر باشد.
مواد افزودنی لواشک
به جز مواد زیر هیچ ماده دیگری نباید به لواشک افزوده شود:
نمک خوراکی (نمک طعام) حداکثر 2 درصد (اگر در ترکیب لواشک بیش از 70 درصد غوره، زرشک، انار و یا آلو به کار رفته باشد، افزودن نمک تا 3 درصد بلامانع است).
مواد شیرینکننده مانند ساکاروز و گلوکز.
اسیدهای میوهای مانند اسید سیتریک، اسید مالیک و اسید تارتاریک.
بو افزاهای طبیعی با منشاء گیاهی.
یادآوری: افزودن هرگونه مواد طعمدهنده و نگهدارنده به لواشک غیرمجاز میباشد.
ویژگیهای میکروبیولوژی لواشک
ویژگیهای میکروبیولوژی لواشک به شرح جدول زیر میباشد:
نوع میکروارگانیسم حد مجاز در گرم
شمارش باکتریهای هوازی مزوفیل 200
شمارش کپک 100
شمارش مخمر 100
نکته
بهداشتی بودن لواشک یک موضوع بسیار با اهمیت است که قبل از مصرف لواشک باید به بهداشتی بودن (اطمینان از دارا بودن مجوزهای بهداشتی) و خواص غذایی آن توجه داشت.
شرایط بستهبندی لواشک
بستهبندی لواشک باید به گونهای باشد که فرآورده را در برابر رطوبت، آفتها و عوامل فساد حفظ نماید.
لوازمی که برای بستهبندی لواشک استفاده میشود باید سالم، نو، خشک و بدون بوی ناخوشایند باشد.
تکههای بریده شده لواشک باید متناسب با وزن آنها در ظروف مناسب و مجاز در صنایع غذایی (مانند سلوفان، پلی اتیلن ویژه مواد خوراکی) بستهبندی گردد.
بهتر است هر ورقه لواشک در یک بسته کوچک بستهبندی شود.
موارد نشانهگذاری
بر روی ظروف یا پوششهای بستهبندی، باید موارد زیر به طور واضح درج گردند:
نام و نوع کالا.
نام و نشانی سازنده.
شماره پروانه ساخت وزارت بهداشت.
عبارت «ساخت ایران».
وزن خالص به گرم یا کیلوگرم.
تاریخ تولید و پایان مصرف.
شماره سری ساخت.
مواد به کار رفته به ترتیب مقدار.
سیواس لواشک استیکی سیب
کاملا بهداشتی
ناموجود