تاریخچه شیرینی

ایران کارن نقش الماس قصد تا شما را همراه خود به دنیای تاریخ شیرینی ببرد باشد که مطالبی ارزنده به مخاطبان عزیزمان هدیه دهیم و وقت گران انها را به نحو احسنت صرف نماییم.

تاریخچه شیرینی پزی در ایران باستان :

تا به ذهنتان رسیده که مبدا صنعت شیرینی کدام کشور و دیاری بوده است، باید بهتان بگویم که شیرینی پزی از کشور عزیزمان ایران منشا می گیرد. اگر بخواهیم در مورد تاریخچه شیرینی پزی در ایران باستان صحبت کنیم به یک نوع کیک به نام  ” لاویش ”  می رسیم که در زمان امپراتوری ایران که همه بر پایه آرد مثل آرد برنج یا آرد شیرینی پزی و با کره ، تخم مرغ و شکر و … درست می شوند که جمله شیرینی های مشترک در سرتاسر دنیا هستند.

در دوران هخامنشی  ” جو” مهمترین ماده غذایی در سبد غذای مردم بود که به طرق مختلف از آن استفاده می کردند. دلیل استفاده از جو سختی و دشواری کاشت و برداشت گندم بود . ایرانیان دوران باستان ،جو را نیم کوب کرده و با میوه و شیر مخلوط می کردند و شیرینی می پختند.

در کتب تاریخی  آمده زمانی که شاهان هخامنشی می خواستند از کاخ باستانی  (شوش ) به تخت جمشید یا برعکس بروند خدمه کاخ به قنادان دستور می دادند که پیش از ورود شاه به کاخ ، نان و شیرینی را حاضر کنند . به این ترتیب غذای اصلی مردم در دوران هخامنشی علاوه بر گوشت و نان و سایر غذاهای معمولی شامل انواع شیرینی کلوچه هم بوده است . باید بدانید که ایرانیان باستان زنبور عسل پرورش می دادند و انجیر و خرما هم جزء برنامه غذائی مردم و البته از جمله مواد اساسی برای پختن انواع شیرینی بودند . ایرانیان دوران باستان بز هم پرورش می دادند و از شیر آن برای پختن شیرینی و البته درست کردن دوغ و ماست استفاده می کردند.

جالب است بدانید که از گذشته نانوایی ها در کنار نانی که به مردم ارائه می دادند، ترکیب “نان شیرنی” را هم به محصولات خود اضافه کردند. اما با گذر زمان حیطه ی تولید شیرینی تخصصی تر شد و به نانوایی هایی که نان شیرینیی تولید می کردند، “قنادی” گفته شد. قنادی ها هم ارام ارام با افزودن موادی مثل شیر، تخم مرغ، بکینگ پودر و کره ترکیبات جدیدی درست کردند. این مسئله باعث شد قنادی ها به واژه ی “شیرینی” معنای تازه ای ببخشند.

تاریخچه شیرینی پزی در فرهنگ غذایی ایران معاصر قدمتی طولانی دارد . پختن شیرینی به مناسبت های مختلف از تولد و عروسی و مراسم ختم گرفته تا مهمانی و دورهمی و حتی یک مهمانی دوستانه عصر گاهی و به جز این ها مصرف آن به صورت روزانه با انواع چای و قهوه آن قدر اهمیت دارد ، که هر منطقه ای در ایران شیرینی خاص خودش را دارد . این شیرینی ها معمولا به عنوان سوغاتی آنقدر دست به دست شده اند که حالا دیگر تمام مردم ایران می دانند قرابیه تبریزی مشهور ترین شیرینی منطقه آذربایجان شرقی است و لوزی و شیرینی اتابکی مخصوص قزوینی هاست . خوزستانی ها انواع کلوچه های سنتی با شیر و شکر می پزند که معمولا لایه هایی مختلف آنها با خرما پر می شود. حلوا کنجدی و رنگینک خوزستانی هم با خرما ، آرد تفت داده شده با کره یا روغن حیوانی و پودر دارچین مشهور است . در استان بوشهر هم رنگینک خرما  مشهور است . یزدی ها استان پخت قطاب ، کیک یزدی ،باقلوا ، پشمک یزدی ، حاجی بادام  و …. هستند. کرمانشاهی ها شیرینی کاک  نان برنجی و نان خرمایی را به بهترین و خوشمزه ترین شکل ممکن درست می کنند . نان برنجی از جمله قدیمی ترین شیرینی ها در این منطقه است و قدمتی ۱۵۰۰ساله دارد،می توان گفت ایران دنیایی است تنوع در شیرینی و ماهر در شیرینی پزی.

سوهان قم شهرت جهانی دارد. حلوایی هم که قمی ها با آرد گندم ، مالت ، شکر و روغن درست می کنند و لازم به ذکر است در زمان ناصرالدین شاه نام سوهان بر آن گذاشتند.

کلوچه فومن ، نان پنجره ای و شیرینی کاکا کدو حلوایی مشهورترین شیرینی های گیلانی هستند. شیرینی گز برخلاف تصور عموم که تصور می کنند ریشه اصفهان دارد ، شیرینی بومی استان چهارمحال بختیاری است و قدمتی ۴۵۰ساله دارد.

اهالی لرستان برساق یا ورساق قطاب درست می کنند.

کلمپه ، نان چرخی ، نان پر ، قطاب کرمانی ، و حاجی بادام هم از جمله مشهورترین شیرینی های کرمانی ها هستند.بشمه یا بیشمه ، تاتارچورک و قاتلما شیرینی های سنتی ترکمن ها هستند.

کاک یا یوخه ، ترحلوا ، نان قندی ، نان برنجی شیراز و شیرینی فسایی و مسقطی مشهور ترین شیرینی های شیرازی هستند .

نوقا ، لوز، قرابیه ، اریس و رشته ختایی در تبریز بسیار مشهورند . باسلوق یا همان راحت الحلقوم سوغات مراغه و ملایر و اراک است و با شیره انگور ، نشاسته ، مغز بادام یا مغز هسته ای شیرین زردآلو و ادویه آن آماده می کنند. جالب است بدانید راحت الحلقوم با همه راحتی اش در خوردن ، روش تهیه دشواری دارد . فرایند آمائه کردن این شیرینی حدود سه ماه طول می کشدو در مراغه معمولا آن را اواسط آذرماه تهیه می کنندتا در حدود عید نوروز آمائه مصرف شود .

در استان البرز مشهور ترین شیرینی های محلی توتک و اگردک هستند. در خراسان جنوبی ، بیرجندی ها استاد درست کردن شیرینی زنجبیلی هستند ، مشهدی ها شیرینی پادرازی و حلوا ی گل زرد نیشابوری را استادانه درست می کنند و اهالی خراسان شمالی با شکر پنیر و آبنبات به استقبال مهمانان خود می روند . در سیستان و بلوچستان تجکی ، لندو و قتلمه پخته می شود .

باسلوق ، نان فطیر و نان قندی شیرینی های محبوب و سنتی اراکی ها هستند . شیرینی لطیفه محبوب ترین و مشهورترین شیرینی در شهرستان نکا استان مازندران است .

تاریخ شیرینی در اروپا :

تاریخچه شیرینی پزی در اروپا قدمتی کمتر از آسیا دارد . قرن ها بعد از آسیا پای عسل به اروپا باز شد. خوب است این را بدانید که شکر دیرتر از از عسل وارد صنایع غذایی و شیرینی پزی اروپا شد. به نظر می رسد ریشه شکر به سرزمین بنگال یا جائی دیگر در جنوب شرقی آسیا بر می گردد و از آن جا به ایران و کشورهای شرق مدیترانه باز شد. در آن زمان نانواها و قنادی ها شیرینی های مختلف را برای طبقه ثروتمند جامه می پختند .

بعد از لشکر کشی مسلمانان به اروپا و کشور اسپانیا و در زمان جنگ های صلیبی تجارت انواع ادویه و سایر مواد غذایی در کنار تکنیک هایی مختلف پخت و پز از آسیا و به خصوص عربستان و کشورهای عربی به اروپا رسید . در دستورهای آشپزی دورهایی مثل رنسانس که مربوط می شود به قرن ۱۴میلادی در ایتالیا دستور پخت انواع و اقسام شیرینی ، بیسکویت و کوکی آورده شده است .

در اواخر قرن چهاردهم میلادی ویفرهای کوچک پر شده با کرم های مختلف در خیابان های پاریس فروخته می شد . هنوز هم مشهورترین قنادی ها و شیرینی پزی ها ی دنیا فرانسوی ها هستند و حتی صاحب مشهر ترین شیرینی فروشی دنیا در کشور استرالیا یک فرانسوی است .

درقرن های گذشته قنادی ها شیرینی ها را روی هیزم درست می کردند . انواع کیک ها را هم اروپائی ها وارد صنعت شیرینی پزی کردند . اگرچه به عقیده باستان شناسان نخستین کیک ها به دوران باستان بر می گردند اما نخستین کیک های اسفنجی در قرن ۱۸میلادی پخته شد و در ابتدا برای پف کردن کیک فقط از تخم مرغ استفاده می کردند.

در سال ۱۸۵۰بکینگ پودر برای پف کردن کیک وارد صنعت شیرینی پزی شد . کیک در زبان مختلف اروپایی با نام های مختلف خوانده می شود . هلندی ها به یک تکه کیک کوچک  koekje  می گویند ، آلمانی ها به کیک koek  یا kokon می گویند . و درزبان نروژی باستان به کیک می گفتند کاکا ( مثل گیلانی های خودمان که یک نوع شیرینی کدو حلوا یی به نام کاکا دارند) .

قنادی ها در ایران

با توجه به گذشته ی شیرینی در ایران، قنادی های ایران دارای تنوع زیادی از شیرینی هستند. از انواع شیرینی های تر و خشک گرفته تا انواع کیک. بر اساس خرید مشتری، بسته بندی های مختلفی برای ارائه خرید مشتری را به کار می گیرند که ابعاد مختلفی دارند. قنادی ها به طور کلی برای بسته بندی از جعبه ها و پاکت ها و بعضاً ظروف پلاستیکی استفاده می کنند.شیرینی ها با توجه به مواد به کار رفته اندرون انها دارای اسیب پذیری خاصی از محیط هستند از این جهت جعبه ها و پاکت های خاصی برای نگهداری از انها و مواد داخل انها استفاده می شود.

استفاده از پاکت کرافت به دلیل ارزان بودن و مقاوم بودن مورد توجه بسیاری از قنادی ها قرار دارد. معمولاً قنادی هایی که در کنار شیرینی، آجیل و خشکبار هم می فروشند از این پاکت ها استفاده می کنند. این نوع از پاکت باعث جلوگیری از رطوبت گرفتن آچیل و خشکبار و همچنین شیرینی های خشک و انواع بیسکوییت می شود.

ما در این متن تمام تلاش خودمان را کردیم تا بتوانیم متنی قابل به شما عزیزان ارائه دهیم تا در این زمینه به شما اطلاعاتی قابل قبول و ارزنده عرضه کرده باشیم.

دیدگاه ها 3

درباره این مطلب دیدگاهی ارسال کنید

سوالی دارید؟ با ما صحبت کنید!
مکالمه را شروع کنید
سلام! برای چت در WhatsApp پرسنل پشتیبانی که میخواهید با او صحبت کنید را انتخاب کنید
ما معمولاً در چند دقیقه پاسخ می دهیم